CÁC MẸO KIỂM TRA PHÁT HIỆN RỦI RO TRONG BÁO CÁO TÀI CHÍNH

BCTC cung cấp thông tin về rủi ro tín dụng của doanh nghiệp. Thông qua phân tích BCTC, ngân hàng có thể xác định mức độ rủi ro của doanh nghiệp ở nhiều cấp bậc khác nhau

Mẹo Kiểm Tra Phát Hiện Rủi Ro Trên Báo Cáo Tài Chính (BCTC)

Để giúp các kế toán viên phát hiện sớm rủi ro và tránh sai sót, dưới đây là những mẹo kiểm tra quan trọng:

1. Tài Khoản (TK) 112 - Tiền Gửi Ngân Hàng So Với TK 331 - Phải Trả Người Bán

Khi phát sinh Có TK 112 mà nhỏ hơn Nợ TK 331, có khả năng doanh nghiệp (DN) đang sử dụng hình thức bù trừ công nợ hoặc thanh toán bằng tiền mặt với các hóa đơn trên 20 triệu đồng.
Hãy kiểm tra kỹ hợp đồng kinh tế và biên bản đối chiếu công nợ.

2. Dư Có TK 131 - Phải Thu Khách Hàng

Nếu dư Có 131, có thể DN khai thiếu doanh thu, ghi nhận nợ phải trả không xác định chủ nợ, hoặc ghi nhận doanh thu không đúng kỳ.
Kiểm tra thuyết minh BCTC để xác định cụ thể các khoản ứng trước của khách hàng và thời điểm phát sinh doanh thu.

3. TK 129 (Theo TT200) hoặc TK 229 (Theo TT133) - Dự Phòng Tổn Thất Tài Sản

Phát sinh Số Dư Có tại các tài khoản này có thể do DN trích dự phòng không phù hợp hoặc không hoàn nhập khi tổn thất xảy ra.
Kiểm tra thuyết minh BCTC để đánh giá tính phù hợp của việc trích và hoàn nhập dự phòng.

4. TK 138 - Phải Thu Khác

Phát sinh Nợ TK 1388 có thể là dấu hiệu DN đang cho mượn tiền không lãi suất hoặc tài sản thiếu, mất chờ xử lý.
Điều này có thể gây rủi ro về thuế GTGT. Kiểm tra kỹ các khoản này.

5. TK 159 hoặc TK 259 - Dự Phòng Giảm Giá Hàng Tồn Kho

Phát sinh Số Dư Có cần kiểm tra giá trị hàng tồn kho và căn cứ xác định giá trị thuần có thể thực hiện được.
Đảm bảo việc trích dự phòng và hoàn nhập đúng quy định.

6. TK 211 - Tài Sản Cố Định (TSCĐ)

Khi dự nợ TK 211 tăng hoặc giảm, hãy xem xét nguyên nhân giảm TSCĐ do thanh lý, chuyển nhượng có đúng quy định không.
Đối với TSCĐ tăng do đầu tư xây dựng cơ bản, cần kiểm tra chi phí liên quan và dấu hiệu rủi ro.

7. TK 214 - Khấu Hao TSCĐ

Xác định thời gian khấu hao bình quân cho từng loại TSCĐ, so sánh với thời gian khấu hao tối thiểu theo quy định để đánh giá mức khấu hao có phù hợp không.
Đặc biệt, chú ý khấu hao TSCĐ vô hình và các tài sản có giá trị vượt quy định.

8. TK 334 - Phải Trả Người Lao Động

Phát sinh Số Dư Có, cần xem xét các khoản tiền lương, phụ cấp trả cho người lao động.
Nếu DN có trích lập quỹ dự phòng tiền lương mà sau 6 tháng không sử dụng hết, phải tính giảm chi phí của năm sau.

Bằng cách thực hiện các bước kiểm tra trên, kế toán viên sẽ giúp DN nhận diện rủi ro kịp thời và đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật về thuế.

XEM THÊM BÀI VIẾT NHỮNG VẤN ĐỀ THƯỜNG GẶP KHI CƠ QUAN THUẾ YÊU CẦU GIẢI TRÌNH